50 वर्षातील सर्वात मोठे सौर वादळ पृथ्वीच्या दिशेने ...जाणून घ्या

50 वर्षातील सर्वात मोठे सौर वादळ... इस्रोच्या आदित्य-एल1 ने भयानक सौर लहरी पकडल्या. सूर्याने इतिहासातील सर्वात शक्तिशाली सौर लहरी सोडल्या आहेत हा X8.7 तीव्रतेचा स्फोट होता. अर्ध्या शतकात प्रथमच सूर्यापासून एवढी मजबूत सौर लहरी निघाली आहे. तेही त्याच ठिकाणाहून जिथे ११ मे ते १३ मे दरम्यान दोनदा स्फोट झाले. इस्रोच्या सूर्ययान म्हणजेच आदित्य-एल1 या अंतराळयानानेही याच काळात सूर्याकडून येणाऱ्या सौर लहरी टिपल्या. आदित्य-L1 ने 11 मे रोजी X5.8 तीव्रतेची लाट पकडली. इस्रोच्या म्हणण्यानुसार, भारत आणि त्याच्या आसपासच्या भागाला सौर वादळाचा फटका बसला नाही. बहुतेक समस्या अमेरिकन आणि पॅसिफिक महासागराच्या वरच्या भागात होत्या. एवढेच नाही तर चांद्रयान-2 ने या वादळाचा ताबा घेतला आहे. इस्रोच्या या निरीक्षणाला नासानेही दुजोरा दिला आहे. दुसरीकडे,नोआ  च्या स्पेस वेदर प्रेडिक्शन सेंटरने देखील 14 मे 2024 रोजी सूर्यापासून निघणारी एक धोकादायक सौर लहरी पाहिली. गेल्या अर्धशतकात अशी लाट आली नव्हती. यामुळे पृथ्वीवर रेडिओ ब्लॅकआउट होऊ शकतो. विशेषतः मेक्सिको परिसरात. 

sun storm  या दिवसात सूर्य खूप सक्रिय असतो. त्यामुळे भूचुंबकीय वादळे येत आहेत. ज्याला वैज्ञानिक भाषेत (एम क्लास), एम-क्लास आणि (एक्स क्लास) एक्स-क्लास फ्लेअर्स म्हणजेच सौर लहरी म्हणतात. सूर्य पुढील 8 वर्षे तितकाच सक्रिय राहील. त्यामुळे सौर वादळ येण्याची शक्यता आहे. लाखो किमी/तास वेगाने येणारे सौर वादळ. कोरोनल मास इजेक्शन सूर्यावरील डागांमुळे होते. म्हणजे सूर्याच्या पृष्ठभागावर एक प्रकारचा स्फोट. यामुळे एक अब्ज टन चार्ज केलेले कण ताशी अनेक लाख किलोमीटर वेगाने अंतराळात पसरतात. जेव्हा हे कण पृथ्वीवर आदळतात तेव्हा ते अनेक उपग्रह टीव्ही आणि रेडिओ संप्रेषणांमध्ये व्यत्यय आणतात. जेव्हा सूर्याच्या काही भागात दुसऱ्या भागापेक्षा कमी उष्णता असते तेव्हा तेथे डाग तयार होतात. हे लहान-मोठे काळे आणि तपकिरी ठिपके दुरून दिसतात. एक स्पॉट काही तासांपासून काही आठवडे टिकू शकतो. डागांच्या गडद आतील भागाला उंब्रा म्हणतात आणि कमी गडद बाहेरील भागाला पेन अंब्रा म्हणतात.