थांबा ! हे बटन दाबले तर होईल आयुष्य उध्वस्त

IVR FRAUDS सायबर फसवणुकीची प्रकरणे दररोज ऐकायला मिळतात. तुमच्या आजूबाजूचे अनेक लोक अशा फ्रॉड कॉल्सचे बळी ठरले असतील. तथापि, आपण काही गोष्टी लक्षात ठेवून स्वतःचे संरक्षण करू शकता. यासाठी तुम्हाला थोडी सावधगिरी बाळगावी लागेल, जेणेकरून तुम्हाला फेक कॉलची माहिती वेळेत मिळेल. घोटाळेबाज लोकांना लक्ष्य करण्यासाठी अनेक पद्धती वापरतात. मात्र, काही गोष्टी लक्षात ठेवून तुम्ही स्वत:ला सायबर विश्वात सुरक्षित ठेवू शकता. अलीकडे, आयव्हीआर (इंटरएक्टिव्ह व्हॉईस रिस्पॉन्स) कॉलद्वारे फसवणुकीची अनेक प्रकरणे समोर आली आहेत.

हेही वाचा : देवेंद्र फडणवीस यांचा अर्ज दाखल!

IVR FRAUDS अशा वेळी तुम्हाला सहसा फोन येतो. या कॉलमध्ये पूर्व-रेकॉर्ड केलेला संदेश आहे. फसवणूक कॉलमध्ये, सामान्यतः असे सांगितले जाते की तुमच्या क्रेडिट कार्डवर इतकी रक्कम थकबाकी आहे किंवा तुमच्या कार्डद्वारे व्यवहार झाला आहे. जर तुम्ही हे पेमेंट केले नसेल, तर 2 दाबा. एखादी व्यक्ती घोटाळेबाजांच्या जाळ्यात अडकली, तर फसवणुकीचा खरा खेळ सुरू होतो. फसवणुकीवर पुढे चर्चा करूया, पण पहिले आव्हान म्हणजे असे अनेक कॉल बँकेतूनही येतात. तुम्ही कोणताही मोठा व्यवहार ऑनलाईन केल्यास तुम्हाला बँकेकडून कॉल देखील येतात. हा व्यवहार तुम्ही किंवा इतर कोणी केला आहे की नाही याची बँकेला खात्री करायची आहे. हेही वाचा : साबीर मलिक मॉब लिंचिंग प्रकरणात मोठा खुलासा!

बनावट IVR कॉल कसे ओळखू शकता?

IVR FRAUDS प्रश्न पडतो की बँक कॉल आणि फसवणूक आयव्हीआर मधील फरक कसा समजून घ्यावा. सर्वप्रथम, हे समजून घ्या की बँकेतून येणारा कॉल कोणत्याही मोबाइल नंबरवरून येणार नाही. बँकेकडून येणारे कॉल हे लँडलाइन सारख्या क्रमांकावरून येतात, जे उपसर्ग 160 किंवा त्या क्षेत्र कोडच्या उपसर्गासह येतात. फसवणुकीच्या आयव्हीआर कॉलच्या बहुतेक प्रकरणांमध्ये, असे आढळून आले आहे की हे नंबर सामान्य मोबाइल क्रमांकाच्या मालिकेतील आहेत. म्हणजेच आमचा मोबाईल नंबर तुमचा असल्याने त्या नंबरवरून येणाऱ्या आयव्हीआर कॉल्सबाबत तुम्ही सावधगिरी बाळगली पाहिजे. याशिवाय बँक तुमची वैयक्तिक माहिती विचारत नाही. म्हणजेच बँक तुमचे आधार, पॅन कार्ड, बँक खाते किंवा क्रेडिट कार्ड तपशील विचारत नाही.

हेही वाचा : "हमें कोई आंखें नहीं दिखा सकता" चीनने आपले 50 टक्के सैनिक येथून हटवले!

IVR FRAUDS जर कोणी तुम्हाला असे तपशील विचारत असेल तर तुम्ही त्याला तुमची कोणतीही माहिती देऊ नये. यामुळे तुमची फसवणूक होऊ शकते. घोटाळेबाज तुम्हाला कसे अडकवतात? असे कॉल करणारे स्कॅमर व्हॉईस फिशिंग स्कॅम वापरतात. यामध्ये, तुम्हाला एक प्री-रेकॉर्ड केलेला मेसेज प्ले केला जाईल, जो पूर्णपणे वास्तविक कॉलसारखा वाटतो. समजा तुम्ही कोणतेही कर्ज घेतले नाही किंवा क्रेडिट कार्डद्वारे कोणताही व्यवहार केला नाही, तर तुम्ही या आयव्हीआर कॉलला प्रतिसाद म्हणून 'नाही' पर्याय निवडाल.यानंतर स्कॅमर तुमच्याकडून वैयक्तिक तपशील मागू शकतात. जसे तुम्हाला तुमच्या कार्डचे तपशील द्यावे लागतील, जेणेकरून तुम्ही हा व्यवहार कसा झाला हे तपासू शकता. तुम्ही तुमच्या कार्डचे तपशील शेअर केल्यास तुमची बचत लुटली जाऊ शकते. आयव्हीआर कॉलिंगमध्ये व्हॉईस क्लोनिंगसाठी अनेक कृत्रिम बुद्धिमत्ता आधारित साधने वापरली जातात. आर्टिफिशियल इंटेलिजन्समुळे तुम्हाला ऐकू येत असलेला आवाज एखाद्या अधिकाऱ्याचा असल्याचे दिसते. हे काम रिअल टाइममध्ये घडते आणि अगदी पूर्णपणे रेकॉर्ड केले जात नाही.

व्हॉइस क्लोनिंग हे एक मोठे आव्हान बनत चालले आहे

IVR FRAUDS व्हॉईस क्लोनिंगमुळे, कॉलर खरा घोटाळा करणारा आहे हे सामान्य लोकांना समजू शकत नाही. आवाजाचे क्लोनिंग करून ते पोलिस ठाण्यातील अधिकारी किंवा अधिकाऱ्याचा स्वर जोडतात. इतकंच नाही तर आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सच्या मदतीने कॉल दरम्यान पीडितेची अशी काही वैयक्तिक माहिती शेअर केली जाते की त्यांना धक्काच बसतो. तथापि, यासाठी, घोटाळेबाज पीडित व्यक्तीबद्दल समजून घेण्यासाठी सोशल इंजिनिअरिंग आणि रेकी करण्यात बराच वेळ घालवतात आणि कृत्रिम बुद्धिमत्तेद्वारे पीडितेच्या पॅटर्नचा अंदाज लावतात.

आपण कसे वाचू शकता?

1. सर्व प्रथम IVR FRAUDS तुम्ही अंकांकडे लक्ष दिले पाहिजे. हे कॉल्स कोणत्या नंबरवरून येत आहेत ते पाहावे.

2. चांगल्या संरक्षणासाठी, तुम्ही truecaller सारखे ॲप वापरू शकता, जे तुम्हाला नंबरच्या ओळखीबद्दल तपशीलवार माहिती देतात.

3. तुम्ही बनावट आयव्हीआर कॉल उचलला तरीही, तुम्ही तुमचे वैयक्तिक तपशील शेअर करू नये.

4. बँक तुमची वैयक्तिक माहिती विचारत नाही हे लक्षात ठेवा. अशा परिस्थितीत, तुम्ही कोणत्याही अनोळखी कॉलवर तुमची वैयक्तिक माहिती देऊ नये.

5. जर कॉलर तुम्हाला घाबरवत असेल आणि अशी परिस्थिती निर्माण करत असेल जिथे तुम्हाला विचार करायला वेळ मिळत नसेल, तर त्या कॉलवर कोणतेही तपशील शेअर करू नका.

6. बँकिंग सेवा आणि आर्थिक व्यवहारांसाठी नेहमी अधिकृत ॲप्स वापरा.

7. तुम्ही बँकेच्या वेबसाइटवरून ग्राहक सेवा क्रमांक सत्यापित करू शकता. इंटरनेटवर ग्राहक सेवा क्रमांक थेट शोधू नका. घोटाळेबाज अनेक बनावट वेबसाइट्सद्वारे इंटरनेटवर चुकीचे क्रमांक प्रसारित करतात.

8. नेहमी बँक URL वर लक्ष द्या. लोकांची फसवणूक करण्यासाठी, घोटाळेबाज बँकांसारख्या दिसणाऱ्या बनावट वेबसाइट तयार करतात, ज्याचे स्पेलिंग बँकेच्या नावासारखे असेल.

9. एअरटेलने अलीकडे आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि मशीन लर्निंग लागू करून कॉलिंगसाठी एक प्रणाली तयार केली आहे.

10. या अंतर्गत IVR FRAUDS दररोज करोडो कॉल्स फिल्टर केले जातात. एअरटेल वापरकर्त्यांना कोणताही प्रमोशनल किंवा स्पॅम कॉल आल्यावर संशयित स्पॅम आणि प्रमोशनल कॉलचा टॅग मिळतो. हे पाहून वापरकर्ते कॉल ब्लॉक किंवा डिस्कनेक्ट करू शकतात.