पुरुषांमध्ये पोटाच्या कर्करोगाचा धोका असतो दुपट वाढतो

Stomach Cancer : कॅन्सरच्या वाढत्या केसेस पाहता लोकांमध्ये कॅन्सरबद्दल जागरुकता वाढू लागली आहे. मात्र, आजही पोटाच्या कर्करोगाबाबत फार कमी लोक बोलतात. फार कमी लोकांना माहित आहे की भारतात कर्करोगामुळे मृत्यू होण्याचे हे चौथे सर्वात सामान्य कारण आहे, तरीही पोटाच्या कर्करोगाला अजूनही कमी लेखले जात नाही. पोट हा आपल्या शरीराचा हा भाग आहे, जो आपले अन्न साठवून ठेवतो आणि आतड्याला अन्न पचण्यास मदत करतो.

 

अशा परिस्थितीत पोटाचा कर्करोग आपल्या आरोग्यावर आणि जीवनावर परिणाम करतो. GLOBOCAN २०२२ च्या आकडेवारीनुसार, पोटाचा कर्करोग हा भारतातील प्रमुख चिंतेपैकी एक आहे, विशेषत: पुरुषांमध्ये (पुरुषांमध्ये पोटाच्या कर्करोगाची लक्षणे). Stomach Cancer उच्च मृत्युदरामुळे, हा जगातील पाचवा सर्वात सामान्य कर्करोग मानला जातो. अशा परिस्थितीत, भारतातील पोटाच्या कर्करोगाच्या वाढत्या कारणाविषयी आणि लक्षणांबद्दल, एंड्रोमेडा कर्करोग रुग्णालयातील सर्जिकल ऑन्कोलॉजीचे संचालक डॉ. अरुण कुमार गोयल यांच्याकडून जाणून घेऊया

जीवनशैली, खाण्यापिण्याच्या सवयी आणि तंबाखू, दारू यांसारख्या कर्करोगकारक घटकांमुळे शहरी भागात हा कर्करोग अधिक दिसून येत असल्याचे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे. याव्यतिरिक्त, ग्रामीण भागात निदान आणि उपचारांची सहज उपलब्धता नसल्यामुळे हा रोग अधिक गंभीर बनतो.

जगभरातील पोटाच्या कर्करोगाच्या ७०% पेक्षा जास्त प्रकरणे एकट्या आशियामध्ये आहेत आणि मोठ्या लोकसंख्येमुळे आणि बदलत्या जोखीम घटकांमुळे भारतात हे प्रमाण अधिक आहे. अशा परिस्थितीत, हे टाळण्यासाठी, खाण्याच्या सवयी सुधारणे, मीठ आणि प्रक्रिया केलेले अन्न कमी करणे आणि हेलिकोबॅक्टर पायलोरी संसर्ग नियंत्रित करणे आवश्यक आहे.

पोटाचा कर्करोग हा चिंतेचा विषय मानला जातो कारण त्यात होणाऱ्या गाठी नैसर्गिकरीत्या वेगाने वाढतात आणि अत्यंत घातक असतात. Stomach Cancer शिवाय, पोटाच्या कर्करोगाची लक्षणे खूप अस्पष्ट आणि कधीकधी गोंधळात टाकणारी असू शकतात. अशा परिस्थितीत खालील लक्षणे दिसल्यास त्याकडे दुर्लक्ष करण्याची चूक करू नका

आम्लपित्त आणि पोटदुखी

कमी हिमोग्लोबिन पातळी

जलद वजन कमी होणे

भूक न लागणे

जोखीम तथ्ये काय आहेत?

पोटाचे बहुतेक कर्करोग हे खराब जीवनशैलीशी संबंधित आहेत. त्याचे काही सुधारण्यायोग्य आणि न बदलता येण्याजोगे जोखीम 

फळे आणि भाज्या- अनेक अभ्यासांनी असे सूचित केले आहे की फळे आणि भाज्या कमी प्रमाणात खाल्ल्याने पोटाचा कर्करोग होण्याचा धोका वाढतो.

जास्त मीठ खाणे- जास्त मीठ खाल्ल्याने उच्च रक्तदाबाचा धोका वाढतो, परंतु एक कमी माहिती अशी आहे की यामुळे पोटाच्या कर्करोगाचा धोकाही वाढतो. लोणची, लोणच्याच्या भाज्या, ब्रेड, तृणधान्ये, तयार पदार्थ, मसालेदार मासे आणि मांस यांसारख्या पदार्थांमधून बहुतेक मीठ वापरले जाते.

लाल आणि प्रक्रिया केलेले मांस- हृदयविकाराचा धोका असलेले लोक सामान्यतः लाल मांसाचे प्रमाण जास्त असल्यामुळे ते मर्यादित प्रमाणात खातात, परंतु लाल आणि प्रक्रिया केलेले मांस देखील पोटाच्या कर्करोगाच्या जोखमीशी जोडलेले आहे.

स्मोक्ड फूड आणि स्मोकिंग- स्मोक्ड फूड कॅन्सरजन्य संयुगे सोडते, जे कॅन्सरला कारणीभूत रसायने आहेत. असे अन्न सतत खाल्ल्याने केवळ पोटाचा कर्करोगच नाही तर जीआय ट्रॅक्टच्या इतर भागांमध्येही कर्करोग होण्याचा धोका वाढतो.

धूम्रपान आणि मद्यपान- तंबाखू कोणत्याही स्वरूपात (धूम्रपान किंवा तंबाखू खाणे) पोटाच्या कर्करोगाच्या वाढीव जोखमीशी जोडलेले आहे. धूम्रपान न करणाऱ्यांच्या तुलनेत धूम्रपान करणाऱ्यांना पोटाच्या कर्करोगाचा धोका 3 पट जास्त असतो. जसे पोट आम्ल सोडते, अम्लीय वातावरण तयार करते, जास्त अल्कोहोल पिणे (जे अम्लीय देखील आहे) पोटाच्या अस्तरांना नुकसान करते, ज्यामुळे पोटाच्या कर्करोगाचा धोका वाढतो.

काही परिस्थिती आणि कमतरता – पोटात जळजळ, व्हिटॅमिन बी-१२ च्या कमतरतेमुळे तीव्र अशक्तपणा, पॉलीप्स, लठ्ठपणा, एच. पायलोरी बॅक्टेरियाचा संसर्ग (उपचार न केल्यास) देखील पोटाच्या कर्करोगाचा धोका वाढवतो.

 

वय- विविध अहवालांनी असे दर्शविले आहे की वाढत्या वयामुळे, विशेषतः ७५ वर्षांपेक्षा जास्त, पोटाच्या कर्करोगाचा धोका वाढतो.

लिंग- ग्लोबॅकन २०२० डेटा दर्शवितो की पुरुषांना हा आजार होण्याची शक्यता स्त्रियांपेक्षा दुप्पट आहे. २०१८ पर्यंत, कोलन कर्करोग हा पुरुषांमधील तिसरा सर्वात सामान्य कर्करोग आहे.

अनुवांशिक घटक – पोटाच्या कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास, रक्तगट A किंवा Li-Fraumeni सिंड्रोम आणि फॅमिलीअल एडिनोमॅटस पॉलीपोसिस (FAP) सारख्या अनुवांशिक परिस्थिती पोटाच्या कर्करोगाच्या उच्च जोखमीशी संबंधित आहेत.