चंदीगड,
CM Manohar Lal-Budget : हरियाणाचे मुख्यमंत्री मनोहर लाल खट्टर यांनी शुक्रवारी 2024-25 या आर्थिक वर्षासाठी 1.89 लाख कोटी रुपयांचा अर्थसंकल्प सादर केला. गेल्या आर्थिक वर्षाच्या तुलनेत हे प्रमाण 11 टक्क्यांनी अधिक आहे. खट्टर हे राज्याचे अर्थमंत्रीही आहेत. ते म्हणाले, 2024-25 साठी मी 1,89,876.61 कोटी रुपयांचा अर्थसंकल्प प्रस्तावित करतो, जो 2023-24 च्या 1,70,490.84 कोटी (सुधारित अंदाज) पेक्षा 11.37 टक्के जास्त आहे. भारतीय जनता पक्ष-जननायक जनता पक्षाच्या नेतृत्वाखालील राज्य सरकारचा हा पाचवा अर्थसंकल्प आहे.
कर्ज घेणाऱ्या शेतकऱ्यांना दिलासा
अर्थसंकल्प सादर करताना खट्टर म्हणाले की, त्यांच्या सरकारने शेतकऱ्यांच्या कल्याणासाठी अनेक पावले उचलली आहेत. त्यांचे सरकार 14 पिकांना किमान आधारभूत किंमत देत आहे. मुख्यमंत्री म्हणाले, मी शेतकरी आहे, शेतकऱ्याचा मुलगा आहे. त्यामुळेच मला शेतकऱ्याच्या वेदना समजतात. मी स्वतः शेत नांगरून शेती केली आहे. मुख्यमंत्री म्हणाले की, ज्या थकबाकीदार शेतकऱ्यांच्या कर्जाची रक्कम 5 लाख 47 हजार रुपयांपर्यंत आहे त्यांनी 31 मे 2024 पर्यंत कर्ज भरल्यास त्यांचे व्याज आणि दंड माफ केला जाईल. ज्या शेतकऱ्यांचे कर्ज ३० सप्टेंबर २०२३ पर्यंत आहे त्यांनाच हा लाभ मिळेल.
शेतकऱ्यांना ड्रोन ऑपरेशनचे प्रशिक्षण मिळणार आहे
राज्य सरकारच्या ‘दृश्य’ उपक्रमाच्या माध्यमातून 500 तरुण शेतकऱ्यांना ड्रोन ऑपरेशनचे प्रशिक्षण देण्याची प्रक्रिया सुरू करण्यात आल्याचे मुख्यमंत्र्यांनी सभागृहात सांगितले. सरकारने 2023-24 या वर्षात शेतकऱ्यांना 11,007 पीक अवशेष यंत्रांचे वाटप केले. शेतकऱ्यांचा धोका कमी करण्यासाठी भावांतर नुकसान भरपाई योजनेत 21 फळे आणि भाजीपाला पिकांचा समावेश करण्यात आला. मनोहर लाल म्हणाले की, राज्यात 6 ठिकाणी 6 बोटॅनिकल गार्डन विकसित करण्याचा प्रस्ताव आहे. तीन नवीन उत्कृष्टतेची केंद्रे स्थापन केली जातील.
हे भुसा जाळण्याच्या मुद्यावर म्हणाले
हरियाणाचे मुख्यमंत्री मनोहर लाल खट्टर म्हणाले की, भुसभुशीत जाळणे थांबवण्यासाठी आणि प्रदूषण कमी करण्याच्या योजनेअंतर्गत 1 लाख 56 हजार शेतकऱ्यांनी 14 लाख एकर जमिनीच्या व्यवस्थापनासाठी नोंदणी केली आहे आणि त्यासाठी 139 कोटी रुपयांचे प्रोत्साहन देण्यात आले आहे. शेतकऱ्यांना दिले.रक्कम देण्यात आली. 2023-24 या वर्षात. 2023-24 मध्ये, मागील दोन वर्षांच्या तुलनेत 67 टक्क्यांनी घट होऊन 2,303 वर आले, तर 2021-22 मध्ये 6,987 नोंदले गेले.
सकल देशांतर्गत उत्पादनात ७.३ टक्के वाढ अपेक्षित आहे
सीएम मनोहर लाल यांनी सभागृहाला सांगितले की 2014-15 ते 2023-24 या कालावधीत, स्थिर किंमतींवर सकल राज्य देशांतर्गत उत्पादनाचा वार्षिक चक्रवाढ दर 6.1 टक्के होता. 2014-15 मधील 3,70,535 कोटी रुपयांवरून 2023-24 मध्ये 6,34,027 कोटी रुपयांपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे. 2023-24 मध्ये हरियाणाचे सकल राज्य देशांतर्गत उत्पादन 8.0 टक्क्यांनी वाढण्याचा अंदाज आहे. याच कालावधीत राष्ट्रीय सकल देशांतर्गत उत्पादनात ७.३ टक्के वाढ होण्याचा अंदाज आहे.
दरडोई उत्पन्नाचा अंदाज आहे
मुख्यमंत्र्यांनी सांगितले की, सध्याच्या किमतीनुसार राष्ट्रीय दरडोई उत्पन्न 2014-15 मधील 86,647 रुपयांवरून 2023-24 मध्ये 1,85,854 रुपयांपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे. ही वाढ 114 टक्के आहे. हरियाणात 2014-15 मधील 1,47,382 रुपयांवरून 2023-24 मध्ये 3,25,759 रुपयांपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे, जी 121 टक्क्यांनी वाढली आहे. वर्ष 2023-24 मध्ये चालू किमतींनुसार जोडलेल्या एकूण सकल राज्य मूल्यामध्ये दुय्यम क्षेत्राचा वाटा 29.3 टक्के असा अंदाज आहे.
यासह, 2023-24 या वर्षात सकल राज्य मूल्यवर्धित मध्ये तृतीयक क्षेत्राचा वाटा 52.6 टक्के आणि प्राथमिक क्षेत्राचा वाटा 18.1 टक्क्यांपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे. वर्ष 2023-24 मध्ये प्राथमिक, माध्यमिक आणि तृतीयक क्षेत्रांमध्ये अनुक्रमे 8.6 टक्के, 6.3 टक्के आणि 13.8 टक्के वाढ होण्याचा अंदाज आहे.
जागतिक पायाभूत सुविधा निर्माण करण्यासाठी इतका खर्च येईल
मनोहर लाल म्हणाले की, 2024-25 मध्ये सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रमांनी भांडवली पायाभूत सुविधांच्या निर्मितीवर 8,119.24 कोटी रुपये खर्च करण्याची योजना आखली आहे. एकूणच, या वर्षासाठी आमचा अंदाजे खर्च 63,539.49 कोटी रुपये आहे. यंदाच्या अर्थसंकल्पात कोणताही नवीन कर लावण्यात आलेला नाही.