60 वर्षांच्या कर्तव्यात 400 अपघात, 200 पायलट शहीद...फ्लाइंग कॉफिन !

पुढील flying coffin MIG-21वर्षी हवाई दलातून हटवण्यात येणार आहे. 1971 च्या युद्धाचा नायक. पण 60 वर्षांच्या कर्तव्यात 400 क्रॅश. ज्यामध्ये हवाई दलाच्या 200 वैमानिकांना प्राण गमवावे लागले. सुमारे 60 नागरिक मारले गेले. आता भारतीय हवाई दल पुढील वर्षी 'द फ्लाइंग कॉफिन' या नावाने ओळखले जाणारे कुप्रसिद्ध मिग-21 लढाऊ विमान निवृत्त करणार आहे. मिग-21 हे शीतयुद्धाच्या काळातील लढाऊ विमान आहे. भारतीय हवाई दल पुढील वर्षी म्हणजे 2025 मध्ये हे लढाऊ विमान आपल्या ताफ्यातून काढून टाकत आहे.

 

 

 

फ्लाइंगflying coffin MIG-21 कॉफिन म्हणून कुप्रसिद्ध असलेल्या या लढाऊ विमानाने 1971 च्या युद्धात पाकिस्तानचा पराभव केला होता. पण... आपल्या 60 वर्षांच्या हवाई कर्तव्यात 200 पायलट आणि 60 नागरिकांचा जीव गेला. तांत्रिक कारणांमुळे तो कोसळला होता. एवढेच नाही तर त्याला विधवा मेकर असेही म्हणतात. 1966 ते 1984 दरम्यान भारताकडे 840 मिग-21 लढाऊ विमाने होती. पण अर्धा कोसळला. गेल्या काही काळात अपघातही झाले आहेत. 28 जुलै 2022 रोजी राजस्थानमध्ये मिग-21 क्रॅश झाल्याने दोन पायलट शहीद झाले होते.8 मे 2023 रोजी तांत्रिक बिघाडामुळे लढाऊ विमान बाहेर काढावे लागले. पायलट बचावला. मात्र मिग-21 अपघातामुळे दोन नागरिकांचा मृत्यू झाला होता. 2010 पासून आतापर्यंत 20 हून अधिक मिग-21 विमाने कोसळली आहेत.

 

हे 23 मिमीच्या flying coffin MIG-21तोफाने सुसज्ज आहे जे प्रति मिनिट 200 राउंड फायर करू शकते. याशिवाय पाच हार्ड पॉइंट्स आहेत. त्यात चार रॉकेट बसवता येतील. याव्यतिरिक्त, तीन प्रकारचे हवेतून हवेत मारा करणारी क्षेपणास्त्रे तैनात केली जाऊ शकतात. याशिवाय 500 किलो वजनाचे दोन बॉम्ब पेरता येतात. सध्या हवाई दल त्याच्या जागी तेजस फायटर जेट समाविष्ट करत आहे. मिग-21 चे पहिले उड्डाण 16 जून 1955 रोजी सोव्हिएत युनियनमध्ये झाले. चार खंडांतील सुमारे ६० देश त्याचा वापर करत आहेत. आता फक्त तीन पथके उरली आहेत. जो पुढील वर्षी निवृत्त होणार आहे. प्रत्येक स्क्वाड्रनमध्ये 20 लढाऊ विमाने आहेत. मिग-21 या लढाऊ विमानाच्या मदतीने भारतीय हवाई दलाने पाकिस्तानचा पराभव केला होता. विंग कमांडर अभिनंदन वर्धमान यांनी या विमानाने PAK चे F-16 लढाऊ विमान पाडले होते. हे विमान सतत अपडेट होत राहिले. फक्त एक पायलट ते उडवतो. 48.3 फूट लांबीच्या विमानाची उंची 13.5 फूट आहे. ते ताशी 2175 किमी वेगाने उडते. कमाल श्रेणी 660 किमी आहे. ते कमाल 57,400 फूट उंचीवर पोहोचू शकते. केवळ 8.30 मिनिटांत ही उंची गाठते.