चैत्र नवरात्री आणि शारदीय नवरात्रीत फरक काय?

Navratri 2024 : हिंदू सनातन धर्मात नवरात्रीला विशेष महत्त्व आहे. वर्षभरात 4 नवरात्र असतात. त्यापैकी 2 नवरात्र गुप्त नवरात्री मानल्या जातात. उर्वरित 2 नवरात्र शारदीय नवरात्री आणि चैत्र नवरात्र म्हणून ओळखल्या जातात. सर्व नवरात्र एकमेकांपासून भिन्न असतात. गुप्त नवरात्रीमध्ये 10 महाविद्येची पूजा केली जाते, तर चैत्र आणि शारदीय नवरात्री माँ दुर्गेच्या 9 देवींना समर्पित आहेत.

 

 

 

 

नवरात्रीत शक्तीची पूजा केली जाते. चैत्र नवरात्र चैत्र महिन्याच्या शुक्ल पक्षात साजरी केली जाते. त्याचबरोबर अश्विन महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या प्रतिपदेपासून शारदीय नवरात्रीला सुरुवात होते. वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून पाहिले तर दोन्ही नवरात्री ऋतूंच्या संक्रमण काळात येतात. हीच वेळ असते जेव्हा आपण आजारी पडतो. त्यामुळे आपल्या ऋषीमुनींनी धार्मिक विधींसोबत 9 दिवस उपवास करण्याची तरतूद केली आहे. फळे खाऊन उपवास केल्यास शरीर रोगांपासून मुक्त राहते. एवढेच नाही तर शरीर पुढील 6 महिने रोगांशी लढण्यासाठी तयार होते. उपवासामुळे शरीराला विश्रांती मिळते आणि पचनसंस्थेला बरे होण्याची संधी मिळते.

 

नवरात्र हा एक सण आहे जो लोकांना शारीरिक, मानसिक आणि आध्यात्मिक दृष्ट्या फायदेशीर ठरतो. त्यामागील वैज्ञानिक कारणांमुळे त्याचे महत्त्व आणखी वाढते. भक्ती केल्याने मनाला सकारात्मक ऊर्जा मिळते आणि जीवनात सुख-समृद्धी येते. ध्यान आणि योगासने केल्याने मनाला शांती मिळते, तणाव कमी होतो आणि शरीर निरोगी राहते.