महाकुंभ २०२५: महिला नागा साधू कशा बनतात?

Women Naga Sadhus 

महिला देखील नागा साधू बनू शकतात आणि त्यांना नागिन, अवधूतनी किंवा माई म्हणतात. या महिला सामान्यतः कपडे घालतात, परंतु काही खास महिला नागा साधू कपडे सोडून फक्त राख घालतात. देशातील सर्वात मोठा आणि जुना आखाडा असलेला जुना आखाडा महिला नागा साधूंचे मुख्य केंद्र बनला आहे. २०१३ मध्ये, पहिल्यांदाच महिला नागा साधू या आखाड्यात सामील झाल्या आणि आता या आखाड्यातील सर्वाधिक महिला नागा आहेत. याशिवाय, महिला नागा साधू आहवान आखाडा, निरंजनी आखाडा, महानिर्वाणी आखाडा, अटल आखाडा आणि आनंद आखाडा यासारख्या इतर आखाड्यांमध्ये देखील सक्रिय आहेत.

 

 

स्त्री नागा होण्याची प्रक्रिया पुरुष नागा साधूसारखीच असते, परंतु त्यात काही विशेष फरक आहेत. ब्रह्मचर्य पाळण्यासाठी पुरुषांना शारीरिक प्रक्रियेतून जावे लागते, तर महिलांना ब्रह्मचर्य व्रत घ्यावे लागते. Women Naga Sadhus महिलांना हा संकल्प पूर्ण करण्यासाठी अनेक वर्षे लागू शकतात आणि ही प्रक्रिया १० ते १२ वर्षांपर्यंत टिकू शकते. जेव्हा आखाड्याच्या गुरूला महिला साधूवर विश्वास असतो तेव्हा तिला दीक्षा दिली जाते. दीक्षा घेतल्यानंतर, महिला साधूंना तिचे जुने सांसारिक कपडे सोडून द्यावे लागतात आणि आखाड्याने दिलेले पिवळे किंवा भगवे वस्त्र परिधान करावे लागते. या प्रक्रियेनंतर तिला 'माता' ही पदवी दिली जाते.

महिला नागा साधू होण्यासाठी, ब्रह्मचर्य आणि त्यागाच्या कठीण प्रक्रियेतून जावे लागते, परंतु एकदा त्या या मार्गावर पूर्णपणे प्रगती करू लागल्या की, त्यांना आखाड्यात महत्त्वपूर्ण आदर मिळतो. सर्वात ज्येष्ठ महिला नागा संन्यासीला श्रीमहंत ही पदवी मिळते. या पदावर पोहोचणाऱ्या महिलेला शाही स्नानाच्या दिवशी पालखीतून आणले जाते आणि तिला आखाड्याचा ध्वज फडकवण्याचा आणि रणशिंग वाजवण्याचा अधिकार मिळतो.

अशाप्रकारे, महिला नागा साधूंचा प्रवास हा एक लांब आणि कठीण प्रक्रिया आहे, Women Naga Sadhus परंतु जेव्हा त्या या मार्गावर जाण्याचा संकल्प करतात तेव्हा त्यांना आखाड्यात विशेष आदर आणि अधिकार मिळतात.