सेकेंडरी इनफर्टिलिटी म्हणजे काय ?

20 Jan 2025 18:03:52
Secondary infertility जेव्हा एखादी स्त्री पहिल्यांदा निरोगी बाळाला जन्म देते पण त्यानंतर ती गर्भवती होऊ शकत नाही, तेव्हा अशा स्थितीला दुय्यम वंध्यत्व (सेकेंडरी इनफर्टिलिटी) म्हणतात. ही समस्या स्त्रीमध्ये किंवा पुरुषामध्ये कोणत्याही कारणांमुळे होऊ शकते. याची अनेक कारणे असू शकतात. महिलांचे वृद्धत्व, खराब जीवनशैली, हार्मोनल असंतुलन, अंडाशयातील समस्या किंवा पुरुषांचे कमकुवत शुक्राणू ही देखील याची कारणे असू शकतात. म्हणून, जर एखाद्या महिलेने मुलाला जन्म दिला तर ती नैसर्गिकरित्या आई होऊ शकत नाही. अशा स्थितीला दुय्यम वंध्यत्व (सेकेंडरी इनफर्टिलिटी) म्हणतात. महिलांमध्ये ही समस्या कशी सुरू होते हे तज्ज्ञांकडून जाणून घेऊया.
 
 

baby  
 
 
 
दिल्लीच्या Secondary infertility स्त्रीरोगतज्ज्ञ म्हणतात की, असे अनेक जोडपे त्यांच्याकडे येतात ज्यांना लग्नाच्या २ वर्षांनीच पहिले मूल झाले होते, परंतु ते ७ वर्षांपासून दुसऱ्या मुलासाठी प्रयत्न करत होते आणि ते शक्य झाले नव्हते. अशा परिस्थितीत, जोडपे खूप काळजीत पडतात आणि डॉक्टरांकडे जात राहतात. म्हणूनच, आज आपण दुय्यम वंध्यत्व कोणत्या कारणांमुळे येऊ शकते याबद्दल जाणून घेऊ.
 
दुय्यम वंध्यत्वाची कारणे
एका Secondary infertility संशोधनानुसार, जर एखाद्या जोडप्याने पहिल्या आणि दुसऱ्या मुलामध्ये ५ वर्षांपेक्षा जास्त अंतर ठेवले तर महिलेच्या अंड्यांची गुणवत्ता कमी होऊ लागते आणि गर्भधारणेमध्ये समस्या निर्माण होऊ लागतात. याशिवाय, दुय्यम वंध्यत्वाला चालना देणारी इतर अनेक कारणे आहेत. एंडोमेट्रिओसिस प्रमाणेच, हा एक आजार आहे जो महिलांमध्ये होतो, ज्यामध्ये गर्भाशयाच्या आत तयार होणारे अस्तर गर्भाशयाच्या बाहेर इतर प्रजनन अवयवांमध्ये वाढू लागते. ज्यामुळे, ट्यूबल ब्लॉकेज किंवा डिम्बग्रंथि सिस्ट सारख्या समस्या उद्भवतात आणि महिलांना आई होण्यात अडचणी येतात. हे उद्भवते. एवढेच नाही तर, जर एखाद्या महिलेला हार्मोनल असंतुलनाची समस्या असेल किंवा तिचा यापूर्वी गर्भपात झाला असेल तर दुय्यम वंध्यत्व देखील येऊ शकते.
 
किती टक्के महिलांना दुय्यम वंध्यत्वाचा त्रास होतो?
एका Secondary infertility संशोधनानुसार, जगातील सुमारे २० टक्के जोडपी दुसऱ्या मुलासाठी प्रयत्न करतात. परंतु, त्यांना गर्भधारणा होत नाही आणि याला दुय्यम वंध्यत्व म्हणतात. तथापि, चांगल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधून आणि योग्य उपचार करून, त्यावर उपचार करणे शक्य आहे. ती स्त्री पुन्हा आई होण्यात यशस्वी होऊ शकते.
 
दुय्यम वंध्यत्वासाठी आयुर्वेदिक उपचार
डॉक्टर Secondary infertility सांगतात की, आयुर्वेदात दुय्यम वंध्यत्वावर उपचार शक्य आहेत. यामध्ये, कोणत्याही प्रकारची शस्त्रक्रिया नाही, उलट पंचकर्म थेरपी, आयुर्वेदिक औषधे, आहार आणि व्यायामानेच ही समस्या मुळापासून नष्ट होऊ शकते. त्याचे कोणतेही दुष्परिणाम नाहीत.
Powered By Sangraha 9.0